Archeolog, inspektor - rzeczoznawca zabytków
     archeologicznych, konserwator zabytków      archeologicznych, muzeolog

          Urodził się 10. I. 1922 roku w Osiecznej w rodzinie chłopskiej (4 ha ziemi). Był synem Kazimierza i Stefanii z domu Bątkiewicz. Dzieciństwo i młodość spędził w Osiecznej, gdzie uczył się w miejscowej szkole podstawowej. Edukację swą kontynuował w Gimnazjum im. Jana Amosa Komeńskiego w Lesznie z kilkuletnią przerwą spowodowaną II wojną światową. W czasie okupacji wywieziony został na roboty przymusowe do Niemiec. Po powrocie do kraju ukończył szkołę średnią w Lesznie, w 1946 roku. Uzyskawszy świadectwo dojrzałości, w latach 1946-1951 studiował na Uniwersytecie Poznańskim, początkowo na Wydziale Przyrodniczym, a potem na Wydziale Humanistycznym - Sekcja Archeologia. Studia zakończył stopniem magistra, uzyskanym na podstawie rozprawy pt.: "Cmentarzysko z wczesnego okresu żelaznego 700-400 r.p.n.e. w Gorszewicach pow. Szamotuły" (opublikowanej w FAP 4:1953, s. 101-152). Już w czasie studiów, w latach 1948-1949, rozpoczął pracę w charakterze młodszego asystenta w uniwersyteckim Instytucie Badania Starożytności Słowiańskich (Stacja Biskupin-Poznań). Kolejnymi miejscami jego pracy zawodowej były: w latach 1950-1953 Kierownictwo Badań nad Początkami Państwa Polskiego (Stacja Strzelno-Poznań) i następnie (l. 1954 1955) - Instytut Historii Kultury Materialnej Polskiej Akademii Nauk. Uczestniczył wówczas w badaniach prowadzonych na priorytetowych w Wielkopolsce stanowiskach archeologicznych w kościołach św. Prokopa i św. Trójcy w Strzelnie, a także w katedrze w Poznaniu. Prace w tych instytucjach naukowych i na tak ważnych stanowiskach badawczych zaowocowały w późniejszym czasie bardzo cennym i nadal aktualnym przyczynkiem: "Materiały z warstw przedsakralnych odsłoniętych w katedrze poznańskiej w latach 1951-1956", opublikowanym w 1962 roku w tomie 13 Fontesu Archaeologici (s. 246-288). W badaniach nad Ostrowem Tumskim w Poznaniu wraz z Henrykiem Knie zajął się rozmieszczeniem budowli kamiennych (Knie Henryk, Pieczyński Zbigniew, 1953, W sprawie rozmieszczenia budowli kamiennych na Ostrowie Tumskim w Poznaniu. w: Z Otchłani Wieków, XXII, s. 131-134). W dniu 1.IX.1955 roku podjął pracę w Muzeum Archeologicznym w Poznaniu, by obejmując różne stanowiska wytrwać w nim aż do swej śmierci. W roku 1955 roku zgłosił do MKiSz swą kandydaturę na stanowisko konserwatora archeologicznego (inspektora - rzeczoznawcę zabytków archeologicznych) na województwo poznańskie i zielonogórskie. Decyzją Ministerstwa objął to stanowisko w dniu 1.IX.1955 i pełnił je przez ponad 10 lat - do 1965 roku. W rezultacie przeprowadzonej w 1959 roku reformie krajowej służby konserwatorskiej nastąpił rozdział personalny archeologicznych konserwatorów Wielkopolski i Ziemi Lubuskiej. Wcześniej, jako konserwator na województwo lubuskie, prowadził prace ratunkowe w Grudzi w powiecie kostrzyńskim ("Cmentarzysko kultury łużyckiej z V okresu epoki brązu w Grudzik. Kostrzyna n/O". w FAP 11:1960, s. 41-71) i w Rybakach w powiecie Krosno Odrzańskie ("Cmentarzysko ludności kultury łużyckiej w Rybakach, pow. Krosno Odrzańskie". w: FAP 21:1970, s. 72-75). Po reformie służb konserwatorskich Z. Pieczyński objął opiekę nad województwem Poznańskim pod nową nazwą Konserwatora Zabytków Archeologicznych Miasta Poznania i Województwa Poznańskiego. W latach 1960-1961 koordynował i prowadził prace badawcze na trasie odcinka rurociągu naftowego "Przyjaźń" na terenie województwa poznańskiego, a w latach 1958-1965 na terenie odkrywek węgla brunatnego w powiecie konińskim i tureckim. W tym czasie były to dwie największe inwestycje przemysłowe w Wielkopolsce. Przeprowadził wówczas osobiście liczne badania powierzchniowe i prace ratownicze, z których najważniejsze to: wykopaliska w Szyszynie ("Osada ludności kultury łużyckiej z IV okresu epoki brązu w Szyszynie, pow. Konin". w: FAP 14:1963, s. 18-44), Szyszynku ("Osada ludności kultury łużyckiej z IV okresu epoki brązu w Szyszynku, pow. Konin." w: FAP 15:1966, s. 193-197) i Koninie ("Osada ludności kultury łużyckiej z V okresu epoki brązu w Koninie." w: FAP 16:1965, s. 1-9 i "Cmentarzysko z okresu wędrówek ludów i wczesnego średniowiecza z Konina." w: FAP 18:1967, s. 54-67) i Rzężawach ("Cmentarzysko z środkowego okresu lateńskiego w Rzężawach w pow. tureckim." w: Przegląd Archeologiczny 16:1964, s. 149-153). Do najciekawszych stanowisk badanych zbadanych przez niego należała osada z II okresu epoki brązu w Bruszczewie, pow. kościańskim ("Sprawozdanie z prac wykopaliskowych na osadzie z II epoki brązu w Bruszczewie, pow. Kościan, stan. 5." w: FAP 20:1969, s. 268-271, "Ślady uprawy roli z młodszej epoki brązu w Bruszczewie, pow. Kościan". w: FAP 17:1966, s. 277–281, "Die Ausgrabungen von Bruszczewo als Beitrag zum Problem der Verbindung der Aunjetitzerkultur mit Kulturgruppen and der Wende der I und II Bronzezeitperiode im mittleren Westpolen". w: Acta Archaeologica Carpathica t. 15: 1975, s. 205-210; "Umocnienia obronne osady z wczesnej epoki brązu w Bruszczewie, woj. leszczyńskie, stan. 5". w: Frühbronzezietliche befestigte Siedlungen in Mitteleuropa. Materialien der Internationalen Arbeitstagung vom 20. bis. 22 September 1983 in Kraków. Warszawa 1985, s. 167-179 ). Osada ta jest jedną z nielicznych, znanych z tej epoki na terenach Wielkopolski. Prowadził również badania wykopaliskowe w powiecie wrzesińskim na stanowisku mezolitycznym (Osada mezolityczna w Tarnowej, pow. Września, w: FAP 21:1970, s. 249-250). Doskonaląc swą wiedzę archeologiczno-konserwatorską był na miesięcznym przeszkoleniu specjalistycznym w zakresie konserwacji zabytków w Weimarze w 1958 roku, później na podobnych wyjazdach studyjnych był także w innych ośrodkach zagranicznych. W ramach swej działalności statutowej przyczynił się do przyspieszenia prac inwentaryzatorskich i wpisywania obiektów archeologicznych do rejestru zabytków. Wydawał też decyzje i zgody na prowadzenie prac wykopaliskowych. Za działalność na niwie konserwatorskiej nadano mu liczne odznaczenia: Odznakę 1000-lecia Państwa Polskiego (nr 1483) w 1965; Złotą Odznakę "Za opiekę nad zabytkami" (nr 134) w 1965; Odznakę "Zasłużony Działacz Kultury"(nr 3051) w 1967; Medalem Milenijnym "Basilica Minor Ecclesia Archicathedralis Posnaniensis Posnaniae Decus 966-1966" w 1967; Srebrną Odznaką Jubileuszową Sekcji Numizmatycznej PTAiN (nr 1) w 1970; Odznaką Honorową Miasta Poznania (nr 4/67/75) w 1975; Srebrną Odznaką Zasłużony działacz Związku (Zawodowego) (nr 125) w 1975 r.; Odznaką Honorową "Za zasługi w rozwoju województwa poznańskiego" (nr 0-0612) w 1977 r.; Złotym Krzyżem Zasługi w 1977 i Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski w 1985 r.. W swej wieloletniej karierze archeologicznej brał udział w kilkudziesięciu (ponad 40) ekspedycjach wykopaliskowych w Polsce i za granicą. Po rezygnacji ze stanowiska konserwatora pozostał w Muzeum Archeologicznym na stanowisku kierownika Działu Epoki Kamienia. Od 1946 r. należał do Polskiego Towarzystwa Archeologicznego i Numizmatycznego.
Był żonaty z Zofią z domu Górniewicz, z którą miał dzieci: Wiesławę (ur. 31.V.1950), Alicję (ur. 12.I.1952). Zmarł 22.XII.1986 w Poznaniu i został pochowany na Cmentarzu Miłostowskim.

Hieronim Kaczmarek